W obliczu współczesnego tempa życia, wyzwaniem jest odnalezienie skupienia w byciu w teraźniejszości. Umiejętność osadzenia się w bieżącej chwili, staje się niezwykle cennym narzędziem samopomocy i terapeutycznym kluczem do osiągnięcia równowagi psychicznej. W nurcie Gestalt człowiek postrzegany jest holistycznie. Fundamentalnym narzędziem służącym do samorozwoju jest bycie w „teraz”. Czołowy twórca terapii Gestalt w byciu w teraźniejszości widział największy potencjał, z którego korzystać może każdy, komu zależy na rozwoju oraz pozbyciu się blokad wewnętrznych.
Podjęcie decyzji o rozpoczęciu terapii nie należy do najprostszych. Nawet samodzielne wdrożenie zmian, może przysparzać trudności. Kiedy przytłacza cię wszechobecny chaos, trudno określić priorytety i dostrzec mocne strony. Od czego zacząć, kiedy nie wiadomo za co się zabrać? Zacznij od pracy z perspektywą - w końcu każdy ją ma. Na perspektywę składają się trzy podstawowe konteksty, które wyłaniają się za pośrednictwem pytań: „co?”, „jak?” i „kiedy?”. Każde z tych trzech składników pytań, pomaga porządkować rzeczywistość w trzech płaszczyznach.
Wspomniany Fritz Perls twierdził, że zmiany indywidualne mogą pojawić się tylko w byciu w teraźniejszości. Dlaczego? Dlatego, że nie możesz zmienić przeszłości, ani działać w przyszłości. To właśnie „tu i teraz” pozwala nam działać i realnie wpływać na przyszłość. „Teraz i tutaj” pamiętasz o przeszłości, planujesz przyszłość, jednak wszystko to robisz z tego miejsca, w którym jesteś aktualnie. Pozostawanie w teraźniejszości i skupienie na niej uwagi, powoduje, że jesteś znacznie bardziej skuteczny. Masz dostęp do emocji i możliwość podjęcia decyzji o zmianie.
Jeśli decydujesz się na wsparcie terapeutyczne w nurcie Gestalt, prowadzący będzie wspierał twoje osadzenie się w „tu i teraz”. Prawdopodobnie nie przejdziesz wprost do „tu i teraz” jeśli jesteś przyzwyczajony do życia w „tam i wtedy”. George H. Wills opisał przekrój czasowy, od rozpoczęcia procesu terapeutycznego w „tam i wtedy”, aż do osiągnięcia pracy w „tu i teraz”.Według Willsa “tam i wtedy” charakteryzuje się unikaniem, błądzeniem, używaniem czasu przeszłego i przyszłego. Jeśli jesteś w „tam i wtedy” nie dostrzegasz bezpośrednio swojej blokady, przez co trudniej jest z nią pracować. „Niewiadoma” powoduje, że równania nie da się zakończyć, rozwiązać, żeby iść dalej.
Zacznijmy od tego, czym różni się świadomość od introspekcji. Introspekcja jest celowym zwrotem do wewnątrz nas samych. Zwykle posługujesz się introspekcją, kiedy szukasz czegoś, próbujesz znaleźć odpowiedź na nękające pytanie albo chcesz coś sobie wytłumaczyć. Introspekcja jest celowa, a zatem posiadasz konkretny powód, jesteś nastawiony na określony wynik poszukiwań. Inaczej jest ze świadomością. Jest ona przyjmowaniem i akceptacją tego, co odczuwasz na poziomie emocjonalnym, intelektualnym, społecznym oraz cielesnym. Dzięki temu, że nie jesteś nastawiony na wynik, masz szansę odkryć odczucia, o których wcześniej nie wiedziałeś, więc nie mógłbyś ich oczekiwać.
Nie potrafimy być w pełni świadomi, nastawieni na przyjmowanie bodźców i funkcjonowanie w zgodzie z wewnętrznym głosem, kiedy od wewnątrz zagłusza nas coś innego. Zaangażowanie się w równie głębokim stopniu w dwa lub więcej kontekstów, jest zwyczajnie niemożliwe. Dopóki nie pozbędziemy się szumu nierozwiązanych konfliktów, nasza cenne energia będzie nam stale uciekać.
Ze wszystkiego co czyni nas ludźmi, to nasze ciało jest najbardziej w teraźniejszości, bo jest materialne. Czy kiedykolwiek uświadomiłeś sobie ból dopiero po czasie, od jego rozpoczęcia? Tak się zdarza. Mamy tendencje do uciekania w myśli, szczególnie gdy sytuacja wymaga od nas pełnego skupienia na wykonywanym przez nas zadaniu. W kontekście przywracania świadomości, terapia Gestalt nie omija ciała. Istnieje wiele ćwiczeń, dzięki którym można z większą świadomością doświadczać własnego ciała - np. skanowanie świadomością poszczególnych jego części.
Warto spróbować rozluźnić się i z pełną świadomością przenosić swoją uwagę w poszczególne części ciała. Możesz zacząć np. od oczu, przez chwilę pozostać przy nich, aby w pełni doświadczyć każdego mrugnięcia. Później przejdź choćby do szyi - dostrzeż jej giętkość, poczuj ciężar głowy, którą stale utrzymuje. Eksplorowanie ciała w ten sposób, z poświęceniem czasu każdej kolejnej jego części, umożliwia nam osadzenie się w rzeczywistości i zebranie bodźców, które często są pomijane.
Dlaczego wspominam o ciele w kontekście blokad i uciekania w przeszłość? Ciało jest naszą kotwicą. Powrót do ciała poprzez skupienie uwagi na oddechu jest najkrótszą drogą, aby umożliwić sobie odbieranie informacji z wewnątrz i z zewnątrz. Dzięki technikom oddechowym robimy w swoich głowach więcej miejsca, zyskujemy dystans, jesteśmy znacznie bardziej odprężeni.
Skupienie się na teraźniejszości jest kluczowe dla osiągnięcia równowagi psychicznej i rozwoju osobistego. Terapia Gestalt wesprze cię w przejściu od perspektywy „tam i wtedy” do „tu i teraz”. Wsparcie specjalisty przy pracy nad blokadami oraz pogłębianie świadomości własnego ciała są kluczowe dla osadzenia się w „tu i teraz". Dzięki temu, możemy odbierać informacje z wewnątrz i z zewnątrz, co prowadzi do większej sprawczości i umożliwia realizację zamierzonych celów. Jeżeli zamkniesz niedokończone sprawy, które po cichu kradną twoją energię, zyskasz chęci, aby rozwijać swoje zainteresowania i poszerzać zasoby. W ten sposób, terapia Gestalt otwiera drzwi do pełniejszego życia w teraźniejszości.
Bibliografia