ul.Powstańców Śl 163/6,
 53-138, Wrocław
Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek  8:00  - 20:00 

Jak traumy z dzieciństwa wpływają na twoje życie?

W traumatycznej sytuacji cały ból, strach i wstyd pozostają zamrożone w tym  samym miejscu i czasie (także w twoim ciele). Jest to spowodowane brakiem możliwości przeżycia danej emocji, stawienia czoła sytuacji - nie potrafisz samodzielnie przetrawić tego, co się właśnie wydarzyło. W dzieciństwie spotykały cię sytuacje, których nie rozumiałeś i nie mogłeś im stawić czoła, szczególnie jeśli były spowodowane przez członków twojej rodziny. Dzieci w takich momentach opracowują własną taktykę radzenia sobie z danym problemem, dlatego że nie mogą odejść od rodziny albo stawić czoła sprawie w inny sposób. Wyrzucenie z siebie bólu, strachu i gniewu wobec najbliższych, w umyśle dziecka oznacza wystawienie się na pewną śmierć.

Nieprzeżyte emocje

Dzieci nie mogą sobie na to pozwolić, dlatego zabraniają sobie przeżyć w pełni niektóre emocje. Jednak nieprzeżyte emocje dorastają razem z tobą. Marzena Barszcz… pozostałości po traumie z dzieciństwa nazywa “raną narcystyczną”, czyli niegojącym się zranieniem, które naznacza fundamenty konstrukcji psychicznych. Rana narcystyczna ma ogromne znaczenie dla twojego poczucia własnej wartości. Każe zastanawiać się, czy jesteś wystarczający, czy twój los obchodzi innych i czy jesteś wart miłości w ogóle. Pytanie o bycie wartym miłości jest dla niezwykle istotne, bo wiąże się z:

Jak odblokować zamrożone emocje i pracować z traumami?

Ludzie obierają różne strategie, żeby nie konfrontować się z raną narcystyczną - z jednej strony wciąż trzeba się starać i dawać więcej. Dawanie wspierane jest przez kontrolowanie, w końcu muisz mieć pewność, że skoro ty sam nie jesteś wystarczający, to dobrze stwarzasz pozory bycia wystarczającym. Można też podważać uczucia kierowane w naszą stronę i bezustannie pytać, czy one są prawdziwe, czy są nadal. Tym razem wymagasz od partnera/ki udowodnienia uczucia, przy czym jesteś wiecznie zazdrosny i niepewny swojej pozycji przy boku ukochanej osoby.

Jeśli masz ranę narcystyczną

Będziesz próbował za wszelką cenę nie dopuścić do siebie bólu. Tutaj pomagają mechanizmy obronne np. wyparcie, udawanie słabszego niż się jest, zaprzeczanie, czarno-białe widzenie i czytanie w myślach innych. Wszystkie te zabiegi powodują, że nie konfrontujesz się bezpośrednio z pytaniem “Czy zasługuję na miłość, jestem jej warta/y?”. Znajdujesz sobie zastępcze kłopoty i na przekór umiejętnościom, podkopujesz szanse oraz możliwości, żeby potwierdzić przekonania o “byciu niewystarczającym”. Prawdziwe emocje związane bezpośrednio ze źródłem problemu, nadal będą przez ciebie nieprzeżyte.

Mechanizmy obronne

Zwykle zauważasz, że coś jest nie tak, kiedy jesteś już bardzo zmęczony. Mechanizmy obronne zjadają bardzo dużo energii i zasobów, więc w końcu będziesz miał tego dość. Czasami wewnętrzny przełom rozpoczyna konkretne zdarzenie np. rozstanie z partnerka/em, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy, zmiana miejsca zamieszkania. W takich sytuacjach możesz zacząć szukać pomocy i informacji o tym, co oznacza stan, w którym jesteś.

Praca z psychoterapeutą

Jeżeli zdecydujesz się na pracę ze specjalistą, będzie łatwiej rozpoznać  mechanizmy obronne i dotrzeć do źródła cierpienia. Najistotniejsze na tym etapie jest zauważenie tego, w jakiej jesteś sytuacji i jak się w niej czujesz.Dostrzeganie mechanizmów obronnych i schematów zachowania, jakie zadziałały w dzieciństwie, jest procesem obfitującym w emocje. Właśnie poprzez taką pracę, zaczynasz dopuszczać do siebie zablokowane emocje, pamiętając że teraz jesteś już dorosły i przeżyjesz konfrontację. Przyjmowanie zablokowanych emocji będzie jednocześnie trudne i oczyszczające. Napięcia wynikające z zamrożonych emocji są widoczne w  zachowaniach oraz ciałach - bioenergoterapia pomoże rozładować napięcia poprzez pracę z ciałem.

Rodzina i ty

Czy zastanawiałeś się kiedyś, jaki wpływ ma rodzina na Twój rozwój? Co to znaczy, że predyspozycje, wybory i problemy często wynikają z dzieciństwa? Czy podczas terapii pracujemy głównie nad relacją z rodzicami, czy może relacjami w całej naszej rodzinie? Rodzina jako najmniejsza jednostka społeczna ma wielki wpływ na twoją osobowość. Wpływa też na zarządzanie emocjami i sposoby rozwiązywania problemów. W teorii systemów rodzinnych bada się więzi rodzinne oraz to, jak wpływają one na człowieka. Bardzo pomocnym narzędziem do stworzenia obrazu rodziny jest właśnie genogram. Z artykułu dowiesz się:

  1. Czym jest teoria systemów rodzinnych?
  2. Co to jest genogram?
  3. Do czego służy genogram?
  4. Rodzina w teorii systemów rodzinnych — jak się ją opisuje?
  5. Relacje rodzinne a genogram — co o rodzinie może powiedzieć genogram?
  6. Jak pomaga genogram w terapii rodzinnej?

Czym jest teoria systemów rodzinnych?

Teoria systemów rodzinnych to jedno z kluczowych podejść w psychoterapii i doradztwie rodzin. Autorem tej teorii jest Murray Bowen. Koncentruje się ona na dynamice i interakcjach w rodzinie jako systemie, a nie tylko indywidualnie na jej członkach. Dzięki badaniu środowiska rodzinnego możesz sprawdzić, jakie miejsce w całej rodzinie zajmuje dana osoba. Zebranie odpowiedniego wywiadu rodzinnego, umożliwia głębsze zrozumienie skomplikowanych wzorców rodzinnych. Spojrzenie na rodzinę na przestrzeni choćby trzech pokoleń, pozwala znaleźć problematyczne schematy zachowań, żeby uniknąć ich w kolejnych pokoleniach. Dodatkowo, badania systemów rodzinnych pokazują plan społeczny i historyczny. Możesz sprawdzić  jak na całą rodzinę wpływała emigracja jej członków albo jaki wpływ wywarły wydarzenia wojenne na dynamikę relacji rodzinnych.

Co to jest genogram?

W teorii systemów rodzinnych genogram jest narzędziem do analizy i zrozumienia struktury oraz dynamiki rodzin. Genogram to rodzaj diagramu, który przedstawia relacje między członkami rodziny na różnych poziomach. Przypomina on drzewo genealogiczne, od najstarszych przodków na górze, po najmłodszych na samym dole schematu. W takim graficznym przedstawieniu rodziny zwykle linie poziome pokazują małżeństwa, a linie pionowe potomstwo. Jest to zbiór danych, niezbędnych podczas prowadzenia terapii i uzupełnianych w procesie pracy. Genogramem posługują się nie tylko psychologowie oraz psychoterapeuci, ale też lekarze rodzinni czy nawet różne instytucje opiekuńcze. Twórcami standardowego formatu genogramu są Jack Medalie, Jack Foom oraz wspomniany na wstępie Murray Bowen — członkowie grupy North American Primary Care Research Group, która zajmowała się definiowaniem i standaryzowaniem genogramu.

Do czego służy genogram?

Genogram służy usprawnieniu pracy z dużą liczbą informacji wybranej rodziny. Specjalista, posługując się genogramem, ma szybki wgląd w przejrzysty plan  twojej rodziny. Wszelkie informacje, istotne z perspektywy terapeutycznej, mają swoje miejsce. Terapeuta przy pomocy genogramu poznaje twoją rodzinę jako system. Genogram umożliwia zlokalizowanie traum w rodzinie oraz identyfikowanie obszarów, które mogą wymagać przepracowania w celu poprawy relacji rodzinnych. Jeśli genogram uwidoczni toksyczną dynamikę, np. okaże się, że negatywne w skutkach wydarzenie powtarza się w rodzinie na przestrzeni lat, wówczas możliwa będzie interwencja terapeutyczna.

Jakie informacje znajdziesz w genogramie?

Wiesz już czym jest genogram i jak może pomóc w terapii. Odpowiedzmy sobie zatem na pytanie — jakie informacje mogą pojawić się w genogramie?

  • podstawowe dane osobowe — płeć, wiek, charakterystyczne cechy jednostek;
  • stopień pokrewieństwa, powiązania rodzinne — drzewo genealogiczne uzupełnione o charakterystyczne relacja pomiędzy członkami, rozwody, przedwczesne zgony;
  • role obrane przez członków rodziny — kiedy np. dziecko wchodzi w rolę ratownika wobec rodzica;
  • informacje na temat chorób — w zależności od rodzaju genogramu i specjalisty, który go tworzy, różnić się będzie ilość danych na ten temat;
  • promowane w rodzinie postawy i przekonania, dziedzictwo pokoleniowe, mity rodzinne — są to informacje wiele mówiące na temat światopoglądu, w którym wychowywane są kolejne pokolenia;
  • najważniejsze wydarzenia z perspektywy rodziny — może to wygrana na loterii ogromnej sumy pieniędzy, która zmieniła zupełnie sytuację finansową rodziny i dynamikę relacji w niej. Równie dobrze może to być tragiczny wypadek, jaki dotknął członków rodziny;
  • kontekst społeczny, historyczno-kulturowy — najważniejsze fakty na temat emigracji (np. problem z aklimatyzacją w innym kraju), wpływ wojen, konsekwencje związane z postawami społecznymi tj. rasizm, nacjonalizm;

Genogramu nie tworzy się raz na zawsze, jest on uaktualniany, zmieniamy i poszerzany podczas kolejnych spotkań. Specjaliści nie mają bezpośrednich wskazań, co do interpretacji genogramów — mają one ułatwiać interpretację zebranych danych, nie mają statusu wyroczni. Zawierane w genogramie informacje, są uporządkowane zgodnie z ustandaryzowanym systemem zapisu, który został na specjalne potrzeby zaprojektowany i rozpowszechniony.

Rodzina w teorii systemów rodzinnych

Rodzina z perspektywy teorii systemów rodzinnych jest systemem, na który wpływają czynniki zewnętrzne. Organizuje się we własnych ramach, w których członkowie zajmują takie pozycje, jakie pozwolą na utrzymanie wewnętrznej równowagi całego systemu. Funkcjonowanie członków rodziny polega w dużej mierze na współzależności — los jednej osoby, jest ściśle związany z losem drugiej osoby. Dlatego też decyzje podejmowane przez jedną osobę, mają duży wpływ na resztę rodziny.

Przypuśćmy, że w przykładowej rodzinie istnieją trudności ekonomiczne, wynikające głównie z problemów alkoholowych. Spośród pięciu członków rodziny, dwójka ma problemy z uzależnieniem i jest bierna zawodowo, natomiast pozostałe trzy osoby, są nad wyraz odpowiedzialne. Przedstawiony system rodzinny równoważy się w ten sposób, że jego pracujący członkowie będą nadmiernie obciążeni i swoim kosztem będą pomagać osobom biernym. W tym przykładzie dysproporcja dotyczy gotowości w braniu odpowiedzialności za swoje życie i sytuację materialną. Podsumowując, jeśli w jednej części rodziny występuje jakiś deficyt, to w drugiej jej części będzie występował nadmiar, aby zbalansować niedobory.

Co w genogramie?

Nie wszystkie osoby przedstawione w genogramie muszą być spokrewnione ze sobą. Jeśli dana osoba jest ważna dla całego systemu rodzinnego, będzie ona zawarta w schemacie. Przykładem są bardzo bliscy przyjaciele rodziny, którzy mają duży wpływ na dynamikę relacji (np. aktywnie pomagają w opiece nad dzieckiem). Genogram może przedstawiać też powiązania z osobami, poprzez wspólną kulturalną, a nawet prawną historię. Załóżmy, że tworzymy genogram rodziny, której losy są ściśle związane z losami innej rodziny — np. genogramy rodzin Kapuletich i Montekich ze sztuki Shakespeare’a Romeo i Julia. Genogramy te zawierałyby widoczne powiązania pomiędzy rodzinami, dlatego że członkowie tych rodzin mieli na siebie duży wpływ.

Kontekst społeczny jest bardzo istotny podczas tworzenia genogramu. Nie tylko wydarzenia historyczne czy nawet kwestie finansowe (np. bankructwo), ale też relacje członków rodziny w odniesieniu do instytucji społecznych (szkoła, sądy), mają znaczenie i pojawią się na genogramie. W genogramie mogą uwidocznić się np. cykliczne problemy z zatrudnieniem poszczególnych członków.

 Co o twojej rodzinie mówi genogram?

 Kiedy przyjrzysz się genogramowi dostrzeżesz powtarzające się wzorce i współzależności rodzinne. Jeśli w rodzinie występują problemy z przemocą, może to spowodować, że ty sam będziesz później jej doświadczać lub przebywać w przemocowych środowiskach czy relacjach. Im bardziej jesteś świadomy wzorców, jakie pojawiają się w twojej rodzinie, tym sprawniej możesz im przeciwdziałać. Pomoc terapeutyczna jest wówczas bezcenna — bycie wewnątrz systemu rodzinnego, często uniemożliwia zobaczenie zachodzących w nim reakcji między osobami.

Wzorce rodzinne

Rodzina,  jest zorganizowana w ramach struktur prawnych, emocjonalnych i biologicznych. Duże znaczenie dla twojego rozwoju będą miały takie kwestie jak np.: czy jesteś najmłodszym dzieckiem w rodzinie albo czy twój dziadek przez większość życia pracował za granicą i rzadko bywał w domu. Kluczowe są takie informacje: kiedy planujesz stworzyć własną rodzinę — istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że wiele schematów zachowań wpłynie na to, jakim  będziesz rodzicem. Murray Bowen nazwał zjawisko powtarzających się schematów — transmisją wielopokoleniową wzorców rodzinnych.

Warto również zwrócić uwagę na to, że rodzina jako system tworzy inne warunki dla wychowania kolejnych potomków. Wśród rodzeństwa różnice w wychowaniu bywają bardzo duże — inaczej będzie wychowywane pierwsze dziecko, inaczej kolejne dzieci. Innym przykładem są sytuacje związane z przeprowadzką np. z miasta na wieś lub do innego kraju, kiedy poszczególne dzieci, mają zupełnie inne możliwości rozwoju. Właśnie z tego tytułu, istotne są informacje na temat tła społecznego czy historycznego danej rodziny. Właśnie  te czynniki kształtują ciebie i twoje środowisko.

 Genogram daje wiedzę o pokoleniach

Terapia systemów rodzinnych to podejście wykorzystywane w psychoterapii, aby dostrzegać relacje zachodzące w rodzinach, których dynamiki mogą być dysfunkcyjne. Genogram to narządzie stworzone, aby badać środowisko rodzinne i zbierać informacje na jego temat. Dzięki genogramom plany środowisk rodzinnych stają się bardziej czytelne. Ułatwia to terapeutom pracę i wspiera  twoją świadomość w procesie terapeutycznym. Wiedza o dziedzictwie pokoleniowym, promowanych w twojej  rodzinie postawach i wpływie środowiska , otwiera  drzwi do tworzenia zdrowych relacji w przyszłości.

Za pośrednictwem genogramu widać, które relacje odcisnęły na tobie największe piętno. Przy współpracy ze specjalistą, na podstawie genogramu, możesz zlokalizować  traumy powstałe w przeszłości i rozpocząć pracę z nimi. Genogram umożliwia zidentyfikowanie korzeni twoich trudności. Pozwala na szybsze odkrycie potencjalnych ścieżek do rozwiązania problemów. Warto więc przyjrzeć się swojemu genogramowi i zgłębić wpływ, jaki rodzina ma na twój rozwój. Pomoże to lepiej zrozumieć siebie i w końcu odnaleźć wewnętrzną równowagę.

Jesteś integralną całością złożoną z ciała, umysłu i duszy.
Realne wsparcie w psychoterapii obejmuje wszystkie te obszary ciebie.
Zapraszam do spotkania w gabinecie
lub spotkania on-line
Pon - Śr
17:00 - 21:00
Psychoterapia on-line
Wg ustaleń
Sob - Nd
Nieczynne
map-markerchevron-down linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram